Томуугийн өвчлөлийн 40-70 хувийг тав хүртэлх насны хүүхэд эзэлж байна

Томуугийн өвчлөл эрс нэмэгдэж, нас баралт буурахгүй байна: Эрүүл мэндийн яамны шинэ стратеги, олон улсын жишээтэй хослуулан шийдэл эрэлхийлж байна

Улс орнуудын эрүүл мэндийн салбар шинэ цагийн эрсдэлүүдэд дасан зохицох, өвчлөлөөс урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг өргөжүүлж буй үед Монгол Улсад томуу, томуу төст өвчний өвчлөл хоёр дахин нэмэгдэж, нийгмийн эрүүл мэндэд үүрэг хүлээлгэх болсон билээ. Өнгөрсөн гурван жилд тус өвчний тархалт илүү хүндэрч, жил ирэх тусам нийт өвчлөл 1.5-2 дахин нэмэгдэж буй нь бодитой баримт болов.

ЭМЯ-ны мэдээллээр, 2024 оны байдлаар улсын хэмжээнд нийт хүн амын 80 гаруй хувь нь томуу, томуу төст өвчний дархлаажуулалтад хамрагдсан ч, өвчлөл, эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлж буй тоо буураагүй байна. Жил бүрийн өвчлөлтийн дунджаар 630-700 хүн өвчилж, 45-47 мянган хүн эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлдэг бөгөөд нас баралт 40-50 хүрчээ. Түүнчлэн, боловсролын салбар дахь статистик нь анхаарал татахуйц байдлаар, хичээлээс чөлөөлөгдсөн хүүхдийн 60 хувь нь томуугийн шалтгаантай байна. Энэ нь хүүхэд, жирэмсэн эмэгтэй, ахмад настнууд зэрэг эрсдэлт бүлгийн халдварт өртөмтгий байдал өндөр байгааг харуулж байна.

Мэргэжилтнүүдийн үзэж буйгаар, өвчлөл эрчимжих улирлын эхэн үед буюу аравдугаар сараас эхлэн оргил үедээ хүрч, нэн ялангуяа хоёрдугаар сараас эхлэн нэмэгддэг. Энэ нь өвчлөл, эмнэлгийн ачаалал улам ихсэх хандлагатай тул тодорхой арга хэмжээ авах шаардлагатай байгааг харуулж байна. Томуу, томуу төст өвчний эрсдэлтэй бүлгүүдэд, тухайлбал 6 сартайгаас 6 настай хүүхэд, жирэмсэн эмэгтэй, 65-аас дээш насныхан, архаг хууч өвчтэй хүмүүс, эмч, эмнэлгийн ажилтнууд зэрэг иргэдэд онцгой анхаарал хандуулах шаардлагатай байна.

Эрүүл мэндийн яамны зүгээс улирлын томуугийн эсрэг вакцинжуулалтыг идэвхжүүлэх үүднээс зарим бүлгийн иргэдэд үнэ төлбөргүй дархлаажуулалт хийж эхэлсэн. Энэ зорилгоор, хүүхэд, жирэмсэн, ахмад настнууд, архаг өвчтэй хүмүүсийг дархлаажуулах ажлыг эрчимжүүлж буй бөгөөд энэ нь халдварын тархалт, хүндрэл, нас баралтыг бууруулах хамгийн үр дүнтэй арга хэмээн үзэж байна.

Мөн, эрдэмтэд зөвлөмж өгч буйгаар, халдварлах эрсдэлтэй үед амны хаалт зүүх, гараа байнга угаах, халдваргүйжүүлэх, биеийн эсэргүүцлийг дэмжих амин дэмийн хэрэглээг нэмэгдүүлэх, халдвар тархсан орчинд зорчихгүй байх зэрэг урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг заавал мөрдөх хэрэгтэйг онцолж байна. Түүнчлэн, халуурах, ханиалгах шинж тэмдэг илэрсэн бол яаралтай эмчид хандах, гэр бүлийн гишүүдийнхээ эрүүл мэндийг хамгаалах нь чухал юм.

Хэдий тийм боловч, өнөөгийн нөхцөлд өвчлөл буурахгүй байгаагийн нэг шалтгаан нь иргэдийн мэдээлэл дутмаг, урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг төдийлөн мөрдөхгүй байгаагаас үүдэлтэй. Тиймээс, олон улсын жишгээр, зөв мэдээлэл түгээх, эрсдэлт бүлгийн иргэдийг дархлаажуулах, нийгмийн хариуцлагыг нэмэгдүүлэх бодлогоор илүү идэвхтэй ажиллах шаардлагатай байна.

Товчхондоо, Монгол Улсад томуугийн өвчлөл эрс нэмэгдэж, нийгмийн эрүүл мэндэд сөрөг нөлөө үзүүлэх нөхцөл байдал үүсээд байна. Үүнийг цаашид урьдчилан сэргийлэхэд, зөвхөн дархлаажуулалт, мэдээллийн кампанит ажил төдийлөн хангалтгүй бөгөөд нийгмийн бүх давхарга, үеийнхний оролцоог нэмэгдүүлэх стратеги хэрэгтэйг шинжээчид онцолж байна. Ирэх өвлийн улиралд энэ чиглэлд хийж буй арга хэмжээ, иргэдийн сахилга бат, хамтын оролцоо амин чухал болохыг мэргэжилтнүүд сануулж байна.