Газын зурваст энхийг сахиулах гэрээг үзэглэлээ

Газа бүсэд энх тайван тогтоох шинэ хөтөлбөр: Олон улсын оролцоо, стратегийн өөрчлөлтүүд

Дэлхийн 20 гаруй улсын төлөөлөгч, олон улсын байгууллагын удирдагчид Египетийн Каир хотод цугларч, Газа бүсэд гал зогсоох гэрээнд гарын үсэг зурж, шинэ үеийн энх тайвны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхээр зөвшилцжээ. Энэ гэрээ нь 2014 оноос хойшхи хамгийн том дипломатийн амжилт бөгөөд бүс нутгийн аюулгүй байдал, эдийн засгийн хөгжилд шинэ хуудас нээж байна.

Гэрээний хүрээнд Газын зурвас дахь зэвсэглэл, цэргийн хүчийг бууруулах, иргэдийн амьдралыг сайжруулах зорилгоор олон улсын хяналт, дэмжлэгт үндэслэсэн шинэ бүтэц үүсгэхээр төлөвлөж байна. Тодруулбал, Израиль, Хамас болон Палестины эрх баригчдын хооронд зөвшилцөлд хүрч, барьцаалсан хүмүүсийн суллах, цэргүүдийн эргүүлэн авах ажиллагааг эхлүүлжээ. Мөн цаашид бүс нутгийн эдийн засгийг сэргээх, бүтээн байгуулалт хийж, иргэдийн амьдралын чанарыг дээшлүүлэх зорилгоор их хэмжээний хөрөнгө оруулалт хийгдэхээр төлөвлөж байна.

Энх тайвны төлөө гарын үсэг зурсан удирдагчид энэ үйл явдлыг бүс нутгийн иргэдийн амьдралд бодит өөрчлөлт авчрах шинэ хуудас хэмээн тодорхойлж байна. АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп, гэрээний ажлын гол зохицуулагчийн хувьд, “Энэ бол олон жилийн турш хүлээгдэж байсан амжилт бөгөөд бид бүс нутгийн иргэдийн итгэлийг сэргээх зорилгоор хамтран ажиллаж байна” хэмээн онцолж байв.

Гэсэн хэдий ч, энх тайвны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд тулгарч буй сорилтууд ч нэлээд байна. Газын зурваст цэргийн хүчийг бууруулж, аюулгүй байдлыг хангах шинэ бүтэц байгуулах нь зөвхөн дипломат зорилго төдийгүй, бүс нутгийн тогтворгүй байдлыг үнэлэх чухал хүчин зүйл юм. Мөн олон улсын хяналт, дэмжлэггүйгээр энэ хөтөлбөр амжилттай хэрэгжих эсэх нь эргэлзээтэй байна. Түүнчлэн, байнгын зөрчил, цөөн тооны эрх баригчдын ашиг сонирхол зөрчилдөх байдал үүсч болзошгүй бөгөөд энэ нь энх тайвны хугацааг богиносгож магадгүй.

Энэ гэрээний цаашдын үр дүнд бүс нутгийн эдийн засаг, нийгмийн хөгжилд сөрөг нөлөө үзүүлэх эсэх нь олон улсын шинжээчдийн анхаарлыг татаж байна. Газын бүсэд эдийн засгийн сэргэлт, бүтээн байгуулалт хийхэд шаардлагатай хөрөнгө оруулалт, олон улсын хамтын ажиллагаа үргэлжлэхийн хэрээр, шинэ эрсдэлийн эрсдэлүүд үүсэх магадлалтай бөгөөд үүнд иргэдийн итгэл сэргэж, зөрчил багасах эсэх нь чухал юм.

Товчхондоо, энэ гэрээ нь олон улсын дипломатийн амжилт төдийгүй, бүс нутгийн тогтвортой байдал, иргэдийн амьдралд бодит өөрчлөлт авчрахын тулд олон улсын хамтын нөлөөлөл, бодлого, хэрэгжүүлэлтийн үргэлжлэлийг шаардаж байна. Хэрвээ бүх талууд зөв зүйтэй хамтран ажиллавал, Газа бүсэд тогтвортой энх тайван тогтоох боломж бүрдэх хэдий ч, цаашдын хэрэгжүүлэлт, баталгаагүй байдал нь илүү олон сорилт үүсгэж болзошгүйг шинжээчид анхааруулж байгаа юм.