Хан-Уул, Баянгол дүүрэгт агаарын бохирдол их байна

Хүйтэн улирал, утаа ба орчны эрүүл мэндийн тулгамдсан асуудал: Томуу, харшил, агаарын бохирдол

Хүйтний улирал эхэлсэнтэй холбогдуулан Монгол улсын нийслэл Улаанбаатар хотод томуу, томуу төст өвчний дэгдэлт эрчимжиж байна. Эмнэлгийн байгууллагуудад ачаалал нэмэгдэж, хүүхдүүд химийн эм, тариагаар хордож байх нь элбэг болж, салбарынхан энэ асуудлыг онцгой анхааралдаа авч байна. Энэ үед утаа, бохирдолтой зэрэгцэн, улирлын өвчин нэмэгдэж байгаа нь халдварт өвчний тархалтыг улам хүндрүүлж буйг шинжээчид онцолж байна.

Эрүүл мэндийн салбарын мэдээллээр, нийслэлийн агаарын бохирдлын тооцооллоор хамгийн их бохирдолтой дүүрэгт PM2.5 хэмжээ 237 хүрч, Баянгол дүүрэгт PM10 234 болж, агаарын чанарын түвшин харьцангуй хүндэрсэн байна. Түүнчлэн, утаа, тоос, тортог зэрэг бохирдуулагч бодисын улмаас цэцэрлэгийн насныхан болон бага насны хүүхдүүд харшил давамгайлсан ханиад тусч, бронхитын өвчлөл нэмэгдэж буйг салбарынхан онцолж байна. Утаатай орчинд амьсгалснаас хүүхэд, хөгшид илүү өртөж, агаарын бохирдол эрүүл мэндэд ноцтой сөрөг нөлөө үзүүлж байгааг судлаачид анхааруулж байна.

Түүнчлэн, нийслэлийн Засаг даргын орлогч А.Амартүвшин олгосон мэдээллээр, энэ жил 172 мянган өрх сайжруулсан шахмал түлш, коксон түлш хэрэглэхээр төлөвлөж байгаа ч, бодит байдалд гэр хорооллын өрхүүдийн 60 гаруй хувь утааны голомтот эх үүсвэр болох зуух, түлшний хэрэглээний улмаас бохирдлын төвлөрсөн эх үүсвэрээс гарах утааны түвшин буурахгүй байна. Агаарын бохирдлын 40-50 хувийг бууруулах зорилт тавьсан ч бодит байдалдгээр, үйлдвэр, автомашин, гэрийн зуухнаас үүдэлтэй бохирдол өндөр хэвээр байна.

Нийслэлийн агаарын чанарыг хянах зорилгоор 6 дүүрэгт тусгай мэдрэгч төхөөрөмжүүд байршуулсан бөгөөд, хамгийн бохирдолтой хэсэгт, тухайлбал Хан-Уул дүүрэгт PM2.5 хэмжээ 237 хүрч, хамгийн цэвэр дүүрэгт нэгдүгээр хороолол орчимд бохирдлын түвшин хэвийн байгааг тогтоосон байна. Мөн, нийт гадагшаа гаргасан хөрөнгө оруулалт, төсөвт зардлын хувьд 2017-2024 он хүртэл нийслэлийн агаарын бохирдлыг бууруулахад 340.4 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийгдсэн хэдий ч, бодит үр дүнд хүрэхэд саад тотгор байсаар байна.

Эрүүл мэндийн байгууллагуудын үзэж буйгаар, агаарын бохирдлын нэмэгдэл, улирлын өвчин нэмэгдэж байгаа нь зөвхөн орчны нөхцөл байдалтай холбоотойгоос гадна, ард иргэдийн амьдралын чанарт шууд нөлөөлж байна. Улсын хэмжээнд томуугийн дархлаажуулалт энэ жил 80 гаруй хувьд хүрч, өвчлөл буурах хандлага гарч буй ч, эмч, мэргэжилтнүүд амны хаалт тогтмол зүүх, агаар шүүгч ашиглах, хоол уухдаа анхаарахыг зөвлөж байна.

Цаашид тулгамдсан асуудал бол, агаарын бохирдол, өвчлөл, эрүүл мэндийн эрсдэлтэй холбоотой олон улсын жишигт нийцүүлэн, илүү үр ашигтай бодлого, шинэ технологи нэвтрүүлэх шаардлагатай байгааг мэргэжлийн түвшинд онцолж байна. Иргэдийн эрүүл мэндийг хамгаалах, өвчлөл, агаарын бохирдлын эсрэг үйл ажиллагааг тогтвортой, системтэй хэрэгжүүлэхгүй бол, ирээдүйн нийгмийн эрүүл мэндийн тулгамдсан асуудал улам бүр нэмэгдэж, эдийн засгийн ачаалал өсөх төлөвтэй байна.