Түлшний шинэчлэлээр агаарын бохирдлыг бууруулах шинэ зорилго тавилаа

Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг бууруулах зорилгоор түлшний төрөл, хэрэглээг шинэчлэн боловсронгуй болгох чиглэлээр томоохон шинэчлэл хийж байна. Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар энэ өвөл нийт 400 цэгт сайжруулсан түлш, хагас коксон нүүрс худалдаалах төлөвлөгөөтэй бөгөөд энэ нь зөвхөн түлшний төрлийг өөрчлөхөөс гадна, олон улсын лабораторийн дүгнэлтэд тулгуурлан агаарын бохирдлын түвшинг 45-50 хувиар бууруулахыг зорьж буй стратегийн алхам юм.

Энэ ажлын хүрээнд есдүгээр сарын 15-нд сайжруулсан шахмал түлш буюу мидлинг, мөн аравдугаар сарын 1-нээс хагас коксон нүүрс худалдаанд гарна. Төслийн хүрээнд нийт 40-45 мянган тонн сайжруулсан түлш, мөн 306 мянган тонн импортын хагас коксон түлш зах зээлд орох бөгөөд дотоодын коксжсон нүүрсний үйлдвэрийг нэмэлтээр байгуулах судалгаа хийгдэж байна. Энэ үйл явцыг төр, хувийн хэвшлийн хамтын ажиллагаатай уялдуулан хэрэгжүүлэх боломжийг судалж буйг нийслэлийн албаныхан онцолж байв.

Мөн агаарын бохирдлыг бууруулах зорилгоор энэ өвөл 5,000 өрхийг хийн халаалтад шилжүүлэх ажлыг эхлүүлсэн бөгөөд үүнд нэг өрхөд 900 мянган төгрөгийн татаас олгох зохицуулалт хийгээд байна. Үүнээс гадна, нийслэлийн судалгаанд үзүүлж буйгаар, Улаанбаатарын нийт 172 мянган өрх нүүрс түлдэг бөгөөд агаарын бохирдлын эх үүсвэрийн дийлэнх нь гэр хорооллын галлагаагаас үүдэлтэй болохыг тогтоосон байна. Тодруулбал, 55.6 хувь нь гэр хорооллын галлагаа, 28.9 хувь нь тээврийн хэрэгсэл, 15.5 хувь нь бусад халаалтын системээс үүдэлтэй.

Гэсэн хэдий ч, түлшийг шинэчлэн хэрэглэх нь агаарын бохирдлыг эрс бууруулахад ганц шийдэл биш гэдэг нь судлаачдын үнэлэмж юм. Түүхий нүүрсийг орлуулахаар худалдаанд гарч буй сайжруулсан шахмал түлшний хэрэглээтэй холбоотой эрсдэл, угаарын хийнд хордох, нас баралт нэмэгдэх зэрэг сөрөг үр дагавар ч гарсаар байна. Сүүлийн найман жилд угаарын хордлогын 12 мянга орчим тохиолдол бүртгэгдэж, 2024 онд гэхэд 41 хүн угаартаж нас барсан тохиолдол бүртгэгджээ.

Нийгмийн эрүүл мэндэд үзүүлэх энэ төрлийн аюулыг бууруулахын тулд олон улсын туршлагаас суралцах, цаашдын технологийн дэвшлийг ашиглах шаардлагатайг мэргэжилтнүүд онцолж байна. Тухайлбал, агаарын бохирдлыг бууруулах зөвхөн түлшний төрлийг солихоос гадна, орон сууцны дулаалгыг сайжруулах, тээврийн салбарын шинэчлэл, технологийн дэвшил ашиглах зэрэг олон чиглэлд бодлого, зохицуулалт хэрэгжүүлэх шаардлагатай байгааг шинжээчид онцолж байна.

Тиймээс, энэ шинэчлэлийн цаашдын үр дүн нь зөвхөн агаарын бохирдлын түвшинг бууруулах төдийгүй, иргэдийн эрүүл мэнд, амьдралын чанарт шууд нөлөөлж, улс орны эдийн засгийн чадавхийг сайжруулах чухал алхам болох төлөвтэй байна. Гэвч, түлшний шинэчлэлийн хамрах хүрээ, хэрэгжүүлэх хугацаа, иргэдийн хэрэглээний дадал зуршил зэрэг олон хүчин зүйлсийг харгалзан үзэх шаардлагатайг шинжээчид онцолж байна.